8 czerwca 2021
Program Pamięć Świata powstał z inicjatywy UNESCO w 1992 r. Jego celem jest utrwalanie znaczenia wielowiekowego dziedzictwa dokumentacyjnego ludzkości. Podkreśla konieczność ochrony dokumentów o szczególnym znaczeniu historycznym, które stanowią świadectwo naszej kultury i cywilizacji.
W ramach Programu tworzone są 3 listy dziejowych pomników piśmiennictwa: światowa oraz regionalne i krajowe.
W wyniku prac Polskiego Komitetu Programu UNESCO Pamięć Świata w 2014 r. powstała Polska Lista Krajowa Programu UNESCO Pamięć Świata. Wpisywane są na nią unikalne skarby narodowego dziedzictwa o fundamentalnym znaczeniu dla historii, kultury i tożsamości naszego kraju, przechowywane na co dzień w polskich archiwach, bibliotekach i muzeach.
W tym roku Komitet, w skład którego wchodzą przedstawiciele największych polskich bibliotek, archiwów oraz środowisk naukowych, a któremu przewodniczy Naczelny Dyrektor Archiwów Państwowych dr Paweł Pietrzyk, po raz czwarty wyłonił wyjątkowe obiekty, które już 10 czerwca br. zostaną oficjalnie uhonorowane wpisem na listę.
Wśród nich znalazły się:
- Dokument Przemysła II z 15 sierpnia 1295 r. z zasobu Archiwum Diecezjalnego w Pelplinie
- Dokument króla Kazimierza Wielkiego dla biskupa ormiańskiego Grzegorza we Lwowie z 4 lutego 1367 r. z zasobu Archiwum Głównego Akt Dawnych
- Trybunał Koronny Lubelski (1579-1811) z zasobu Archiwum Państwowego w Lublinie
- Archiwum Ordynacji Zamojskiej ze Zwierzyńca (1581-1944) z zasobu Archiwum Państwowego w Lublinie
- Przywilej Chełmiński z 1 października 1251 r. z zasobu Archiwum Państwowego w Toruniu
- Średniowieczne rotulusy z klasztoru premonstratensów na Ołbinie we Wrocławiu (1257, 1305-1370) z zasobu Archiwum Państwowego we Wrocławiu
- Kolekcja utworów Fryderyka Chopina z lat 30. i 40. XIX w. z zasobu Biblioteki Jagiellońskiej Uniwersytetu Jagiellońskiego
- Rękopiśmienna spuścizna Juliusza Słowackiego (1835-1865) z zasobu Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Wrocławiu
- Rękopis „Balladyny” Juliusza Słowackiego (ok. 1834-1838) z zasobu Biblioteki Narodowej w Warszawie
- Rękopis zbioru wierszy Krzysztofa Kamila Baczyńskiego pt. „W żalu najczystszym” z 1942 roku z zasobu Biblioteki Narodowej w Warszawie
- Teki Górskiego – zbiór rękopisów do historii Polski i krajów sąsiednich w XVI w. z zasobu Biblioteki Narodowej w Warszawie
- 5 unikatowych egzemplarzy dzieł Jana Heweliusza (1647-1690) z zasobu Polskiej Akademii Nauk Biblioteki Gdańskiej
- Kolekcja płyt gramofonowych Polskiego Radia z września 1939 roku z zasobu Archiwum Polskiego Radia S.A.
- Rękopiśmienny atlas Mappy Hrabstwa Bialskiego z 1781 roku z zasobu Towarzystwa Naukowego Płockiego
- Mapa Księstwa Pszczyńskiego z 1636 roku z zasobu Archiwum Państwowego w Katowicach
Zapraszamy na stronę: https://pamiecpolski.archiwa.gov.pl/
Czytaj więcej o: Krajowa Lista UNESCO Pamięć Świata - 4. edycja2 czerwca 2021
Całość obchodów Międzynarodowego Dnia Archiwów, w dniu 9 czerwca, zainaugurowana zostanie promocją czterech edycji Krajowego Programu UNESCO „Pamięć Świata”. W tym dniu otwarta zostanie także wystawa „Nic tak nie poprawia humoru jak dobra fryzura... Fryzury kobiece i męskie zatrzymane na fotografiach z zasobu Archiwum Państwowego w Przemyślu”. Ekspozycja plenerowa umieszczona będzie przed budynkiem Archiwum. Odbędzie się również pokaz fryzur inspirowanych naszą wystawą, w wykonaniu uczniów Zespołu Szkół Usługowo-Hotelarskich i Gastronomicznych w Przemyślu. Promowany będzie portal edukacyjny Archiwum Państwowego w Przemyślu przemyskiearchiwalia.pl oraz wirtualny spacer po Archiwum. 9 czerwca nastąpi również rozstrzygnięcie konkursu historyczno-literackiego „Pamięć zbiorowa o najazdach tatarskich w Przemyślu i okolicy”.
Serdecznie zapraszamy na obchody!
Czytaj więcej o: Obchody Międzynarodowego Dnia Archiwów1 czerwca 2021
Miło nam poinformować, że konkurs historyczno-literacki "Pamięć zbiorowa o najazdach tatarskich w Przemyślu i okolicach" został rozstrzygnięty.
Jury Konkursu pierwszą nagrodę przyznało uczennicy klasy 6 Szkoły Podstawowej nr 17 w Przemyślu, IWONIE CHARYDCZAK.
Natomiast wyróżnienie przyznano uczennicy klasy 8 Ogólnokształcącej Szkoły Muzycznej II stopnia im. Artura Malawskiego w Przemyślu, WIKTORII RABCE.
Gratulujemy i dziękujemy za udział w konkursie!
Czytaj więcej o: Wyniki konkursu "Pamięć zbiorowa o najazdach tatarskich w Przemyślu i okolicach"18 maja 2021
W Warszawie, na Placu Bankowym, została zorganizowana wystawa przez Mazowiecki Urząd Wojewódzki, przedstawiająca materiały archiwalne z zasobu Archiwum Państwowego w Przemyślu. Eksponowane dokumenty prezentują programy obchodów, w Przemyślu, kolejnych rocznic uchwalenia Konstytucji 3 Maja. Fotografie zostały wykonane przez Pana Jana Krzysztofa Wiślickiego, zaprzyjaźnionego od lat z naszym Archiwum, któremu serdecznie dziękujemy i dzięki Jego uprzejmości, udostępniamy.
Czytaj więcej o: Fotorelacja z wystawy na Placu Bankowym w Warszawie10 maja 2021
W tym roku obchodzimy 230. rocznicę zaprzysiężenia Konstytucji 3 Maja. Co w 1791 roku, w którym uchwalono Ustawę Rządową, działo się w Przemyślu?
W zespole nr 129 Akta miasta Przemyśla zachowały się materiały z tego okresu. Możemy z nich dowiedzieć się o różnych transakcjach i umowach, spisanych w mieście nad Sanem na przełomie kwietnia, maja i czerwca 1791 roku. W tym czasie przedstawiciele gminy żydowskiej zwracali się do przemyskiego magistratu z prośbą o „przyśpieszenie spraw miasta tak przeciwko fiskusowi względem uchylenia submisji do miasta wymuszonej na 25000 przez lat 24 mającej być płaconej”; szlachetny Michał Humnicki i Konstanty Jasiński podpisali umowę dotyczącą kamienicy przy ul. Wodnej; podpisano umowę w sprawie kamienicy zwanej Borejkowską; wdowa po Janie Torskim, poślubiwszy Daniela Czarnieckiego, zapisała mu swój folwark; Konstanty Jasiński zwracał się z prośbą do magistratu dotyczącą „gruntu, gdzie przedtym łaźnia była”, natomiast Maciej Chechła pragnął zbudować chałupkę na swoim gruncie dziedzicznym na Zasaniu. Z zachowanych akt wynika także, że w maju 1791 roku w areszcie miejskim przebywało trzech aresztantów. W zasobie przemyskiego archiwum znajdują się także akta metrykalne parafii greckokatolickiej w Przemyślu, zawierające wpisy sprzed 230. lat. Możemy się z nich dowiedzieć, że np. 15 V 1791 r. ślub zawarli Andrzej Izdebski (lat 52) i Anna Hnatkiewiczowa (lat 42).
Czytaj więcej o: Co działo się w Przemyślu w 1791 roku?