Jesteś tutaj: Start

Strona główna

  • Drukuj zawartość bieżącej strony

Witamy na naszej stronie

Życzenia

Najnowsze aktualności

Skany z zasobu Centralnego Państwowego Historycznego Archiwum Ukrainy we Lwowie

4 marca 2021

Szanowni Państwo,

Archiwum Państwowe w Przemyślu pragnie poinformować, że od 1 kwietnia 2021 rozpocznie udostępnianie skanów materiałów archiwalnych, pozyskanych w ramach umów Archiwum Państwowego w Przemyślu z archiwami ukraińskimi. W pierwszej kolejności zostaną udostępnione  skany z zasobu Centralnego Państwowego Historycznego Archiwum Ukrainy we Lwowie.  Są to księgi metrykalne z terenu archidiecezji lwowskiej z Fondu nr 618 – Rzymskokatolicki Konsystorz Metropolitarny we Lwowie (fond nr 618, opis 2, sprawy nr 1-1335, 3048).

Na naszej stronie internetowej poinformujemy Państwa o udostępnieniu kolejnych skanów z zasobu Centralnego Państwowego Historycznego Archiwum Ukrainy we Lwowie.

Skany będą dostępne wyłącznie w czytelni naukowej Archiwum Państwowego w Przemyślu. Kopiowanie, fotografowanie, przetwarzanie oraz rozpowszechnianie skanów w całości lub w części jest zabronione.

Czytaj więcej o: Skany z zasobu Centralnego Państwowego Historycznego Archiwum Ukrainy we Lwowie
Przejdź do - Plakat%20promujący%20wystawę%20

Zapraszamy na wystawę "Kobieta zmienną jest..."

4 marca 2021

Od 8 marca, na stronie internetowej Archiwun, dostępna będzie wystawa on-line "Kobieta zmienną jest..."

Wszystkie Panie, ale również Panów, zapraszamy do obejrzenia naszej ekspozycji, która znajdzie się także na facebooku oraz naszym kanale  youtube.

Czytaj więcej o: Zapraszamy na wystawę "Kobieta zmienną jest..."
Przejdź do - Materiały%20Mariana%20Słowika,%20sygn.%20137,%20s.%201

Etykiety zapałczane w zasobie Archiwum

3 marca 2021

Niedawno została zamknięta, mająca niemal 100-letnią metrykę, ostatnia fabryka zapałek w Polsce, mieszcząca się w Czechowicach-Dziedzicach. Fabryka z Czechowic była ostatnim tak dużym zakładem produkującym zapałki w Polsce. Wcześniej działalność zakończyły fabryki w Sianowie, Gdańsku, Bystrzycy i Częstochowie.

W zasobie Archiwum Państwowego w Przemyślu znajdują się materiały kolekcjonera Mariana Słowika, który, oprócz zbierania znaczków pocztowych i ekslibirsów, pasjonował się filumenistyką – kolekcjonowaniem etykiet zapałczanych. W zachowanych w zespole nr 1681 Materiały Mariana Słowika zbiorach znajdują się etykiety pudełek zapałczanych produkowanych w fabrykach w Gdańsku, Sianowie, Bystrzycy i Czechowicach w latach 50.i 60. XX wieku. Najczęściej zawierają one hasła promujące ówczesne inicjatywy („Radio w każdym domu”) oraz zasady bezpieczeństwa i higieny pracy (np. Prawidłowo zamocowana lampa zapobiega wypadkom”, „Dbaj o bezpieczeństwo przy transporcie”). Zachowała się także etykieta upamiętniająca Dzień Górnika w 1961 roku. Ciekawostką są etykiety wydane z okazji 75-lecia esperanto w 1962 roku, kongresu esperantowskiego oraz etykieta z pudełka popularnych zapałek Sphinx.

Czytaj więcej o: Etykiety zapałczane w zasobie Archiwum
Przejdź do - Akta%20miasta%20Krosna,%20sygn.%2019,%20s.%20282%20Utrata%20dla%20panny%20Szczęsnej....%20-%20Wykaz%20wydatków%20Hieronima%20Godziątkowskiego

Nieszczęśliwa miłość czyli Utrata dla panny Szczęsnej za oszukaniem ich łagodnych słów ratione matrimonii…

12 lutego 2021

Przed nami dzień św. Walentego, w którym swoim sympatiom darujemy prezenty i upominki. W zasobie Archiwum Państwowego w Przemyślu znajduje się zapis sprzed ponad 400 lat, opisujący epizod obdarowywania ukochanej.

W 1590 roku przed urzędem radzieckim w Krośnie stanął szlachetny Hieronim Godziątkowski, mający pretensje do Anny Biskupskiej i jej córki Felicji (polski odpowiednik tego imienia to Szczęsna). Anna Biskupska postanowiła wydać swoją córkę jak najkorzystniej za mąż, a konkurent był przyjmowany w domu przyszłej teściowej przez kilka lat. Jednak swatanie córki z Godziątkowskim nie miało szczęśliwego zakończenia. Mając nadzieje na rychłe małżeństwo z Felicją szlachcic poniósł wiele wydatków, m.in. na podarunki dla panny Szczęsnej, a także na strawę, wino, piwo i miód, które wypił w gospodzie. Podając matkę i córkę do sądu, całość swoich strat wycenił na 215 złotych i 29 groszy.

Matka Felicji stając przed urzędem burmistrzowskim i radzieckim, uznała jego pretensje za bezzasadne twierdząc, że „ona [tj. Felicja] o dary jako żywo pana Godziątkowskiego nie prosiła. Ale on gwałtem a upornie sam to co dał darował.[...] ale pan Godziątkowski ją zawżdy prosił, aby to od niego przyjęła, że ja już od Ciebie Panno Szczęsna brać nie będę".

Biskupska stwierdziła, że „Pan Godziątkowski ma rozum, mógł to sobie począć inaczej, przyjaciół pytać, jeśli że to mógł otrzymać małżeństwo”. Poza tym, według niejgdzieżby to słychać było, aby w gościnnej gospodzie, kto co strawił, aby jemu miano co wracać [ … ] Aby uczciwy szlachcic, a kiedy to co strawił w Krośnie, aby miał od kogo pozywać i dochodzić także kto co komu daruje”. Mówiła przed sądem, że „niesłychanie [jest], aby jeśli ktoś stracił pieniądze w gospodzie , domagał się ich od niewiast”.

W aktach radzieckich krośnieńskich (zespół Akta miasta Krosna, sygn. 19) zachował się spis wydatków pana Godziątkowskiego zatytułowany Utrata dla panny Szczęsnej za oszukaniem ich łagodnych słów ratione matrimonii et in Anno 1590 a festo Trium Regum usque festo Penteconsten [od święta Trzech Króli do święta Zesłania Ducha Świętego]. Wśród podarków dla Felicji znalazły się: pierścienie, płaszcz, szczoteczka biała włoska aksamitem obszyta, mydło greckie, czapka aksamitna czarna kupiona w Rzeszowie, obuwie kurdybanowe, wieniec jedwabny, a także słodkości: marcepan i „cukry robione i lodowate”. Zalotnik wyliczył także zapłatę dla gońca, który jeździł do Warszawy w sprawach gierady, tj. majątku ruchomego dawanego przyszłej pannie młodej oraz kwoty, przeznaczone na piwo, miód i wino.

Ostatecznie wybrankiem Felicji został bakałarz i rajca krośnieński Urban Szymonowicz z Biecza.

 

 

Czytaj więcej o: Nieszczęśliwa miłość czyli Utrata dla panny Szczęsnej za oszukaniem ich łagodnych słów ratione matrimonii…
Przejdź do - Sybiracy%20pamiętają!%20Pamiętaj%20i%20Ty!

Sybiracy pamiętają! Pamiętaj i Ty!

4 lutego 2021

Upamiętniając kolejną rocznicę pierwszych wywózek Polaków na Sybir zapraszamy do obejrzenia wystawy on-line "Sybiracy pamiętają! Pamiętaj i Ty!". 

Na ekspozycji zaprezentowano archiwalia z zasobu Archiwum Państwowego w Przemyślu, dokumenty pozyskane w ramach projektu Archiwa Rodzinne Niepodległej oraz materiały Związku Sybiraków Oddział w Przemyślu.

Zapalając znicz wywiezionym na nieludzką ziemię, pamiętajmy o okrucieństwie tamtych dni!

Wystawa dostępna jest również na naszym kanale youtube: https://youtu.be/8QPEh5Pxzss

Czytaj więcej o: Sybiracy pamiętają! Pamiętaj i Ty!
Przejdź do - Pocztówka%20przedstawiająca%20ul.%20Słowackiego%20w%20Przemyślu.%20Na%20pierwszym%20planie%20po%20prawej%20stronie%20widoczna%20kamienica%20nr%2019,%20w%20której%20mieszkała%20Reania%20wraz%20z%20dziadkami,%20[lata%2030.%20XX%20wieku],%20Zbiór%20pocztówek...,%201591/0/1/402%20

Śladami Reni Spiegel

27 stycznia 2021

27 stycznia obchodzony jest Międzynarodowy Dzień Pamięci o Ofiarach Holokaustu. Warto przy tej okazji przypomnieć, że w 2016 oraz w 2020 roku ukazały się polskie wydania Dziennika Reni Spiegel - Żydówki, mieszkającej w Przemyślu. Rękopis dziennika, który został odnaleziony w jednej z nowojorskich skrzynek bankowych, po 70 latach od śmierci autorki stał się międzynarodową sensacją. Renia zaczęła pisać swój dziennik w wieku 15 lat w dniu 31.01.1939 r. Mieszkała wówczas u swoich dziadków w Przemyślu przy ul. Słowackiego 19. 28 VII 1942 r. Zygmunt Schwarzer, ukochany Reni, podczas pierwszej akcji likwidacyjnej przemyskiego getta „przemycił” ją i swoich rodziców na strych kamienicy przy ul. Moniuszki 10. 29 VII 1942 r. Zygmunt wyprowadził z getta Arianę – siostrę Reni i umieścił ją u rodziny Leszczyńskich. 30 VII 1942 r. Renia wraz z rodzicami Zygmunta została zastrzelona przez hitlerowców. Dzięki pomocy i poświęceniu Ludomira Leszczyńskiego, właściciela palarni kawy i fabryki konserw kawowych, siostra Reni wydostała się z Przemyśla i przeżyła wojenną gehennę.

Dziennik Reni został odnaleziony i wydany dzięki działaniom jej rodziny – siostry Elżbiety (Ariany) Bellak i jej córki Alexandry. Dopełnieniem opowieści o siostrach Spiegel jest film Przemyśl, złamane marzenia w reżyserii Tomasza Magierskiego.

W zasobie Archiwum Państwowego w Przemyślu zachowały się materiały dotyczące postaci, osób i miejsc związanych z życiem Reni Spiegel. Prezentujemy niektóre z nich.

Czytaj więcej o: Śladami Reni Spiegel