- Strona główna

Czy wiecie czym jest antymins? Antymins (z gr. antimension - zastępujący ołtarz) to płat materiału lnianego lub jedwabnego z przedstawieniem Chrystusa w grobie i czterech ewangelistów oraz z zaszytą w nim cząstką relikwii męczenników używany w liturgii prawosławnej i greckokatolickiej. Bez niego nie wolno odprawiać Eucharystii. Poświęca go biskup.

W zasobie przemyskiego Archiwum zachował się antymins przemyskiego biskupa prawosławnego Antoniego Winnickiego, pochodzący z roku 1666, a używany w cerkwi w Huwnikach, będącej cerkwią filialną parafii w Makowej.

Antoni Winnicki został wyświęcony na biskupa prawosławnego przemyskiego w roku 1650. Nie uznawał unii i biskupów unickich (Atanazego Krupeckiego, Prokopa Chmielewskiego, Antoniego Terleckiego, Jana Małachowskiego), których nie dopuszczał do objęcia rządów w diecezji. W 1663 roku został wybrany metropolitą kijowskim. W roku 1667 przyjął tytuł metropolity kijowskiego, galicyjskiego i Wszechrusi. Rezydował przeważnie we Lwowie, Spasie i Sanoku. Po jego śmierci w 1679 roku, następcą na tronie biskupim został Innocenty Winnicki, który w roku 1691 przyjął unię.

Antymins biskupa Antoniego Winnickiego oraz inne materiały związane z dziejami unii w eparchii przemyskiej, począwszy od odrzucenia jej idei w 1596 r. aż do likwidacji Kościoła greckokatolickiego w 1946 r., można obejrzeć na wystawie „Unia brzeska i jej konsekwencje w świetle źródeł z Archiwum Państwowego w Przemyślu”. Wystawa towarzyszy międzynarodowej konferencji „Unia brzeska i jej konsekwencje w świetle źródeł z archiwów polskich i ukraińskich” (8-10 czerwca 2016 r.) i będzie czynna w dniach 8-30 czerwca 2016 r. w siedzibie Archiwum.

Dzieci to wdzięczny obiekt dla fotografa. W zasobie przemyskiego Archiwum w Zbiorze fotografii znajduje się album zawierający fotografie przedstawiające sceny z życia wsi na terenach Małopolski Zachodniej i Wschodniej II Rzeczypospolitej, pochodzące z lat 1937-1938. Właścicielem albumu (a może i fotografem) był Zygmunt Żywiak, inspektor w spółce Eksploatacja Soli Potasowej we Lwowie. Fotografie zostały wykonane m.in. w Gwoźdźcu, Chodorowie, Zaleszczykach, Przecławiu, Boguchwale, Lwowie, osadzie św. Józef w powiecie Nadwórna.

Wśród fotografowanych obiektów i postaci znalazły się i dzieci. Przypominając o zbliżającym się Dniu Dziecka, prezentujemy fotografie małych rolników.

Archiwum Państwowe w Przemyślu zaprasza dnia 7.06.2016 na Międzynarodowy Dzień Archiwów.

W grudniu 2015 r. Sejm i Senat podjęły uchwałę w sprawie ustanowienia 2016 r. rokiem Henryka Sienkiewicza. W uchwale napisano m.in. "Dnia 15 listopada 1916 r. zmarł Henryk Sienkiewicz, którego dzieła są istotną częścią dziedzictwa kulturowego narodu. W czasach zniewolenia pisał dla pokrzepienia serc, a Jego książki zbłądziły pod strzechy. Kolejne odcinki powieści Sienkiewicza publikowane w czasopismach gromadziły na wspólnej lekturze przedstawicieli wszystkich stanów. Wpływ języka Sienkiewicza na współczesną polszczyznę trudny jest do przecenienia, a Jego książki od chwili publikacji na zawsze weszły do podstawowego kanonu literatury polskiej. Poprzez swoją twórczość, publicystykę i działalność społeczną Henryk Sienkiewicz budził świadomość narodową, uczył dumy z polskości, umiłowania ojczyzny i zdolności do poświęceń. Był i jest ambasadorem polskości, m.in. za sprawą niosącej uniwersalne wartości powieści „Quo vadis”, która dziś, w chwili zderzenia cywilizacji, zyskuje dodatkowe, współczesne znaczenie".

W tym roku mija nie tylko 100 rocznica śmierci tego wielkiego powieściopisarza, który w 1905 roku za całokształt swej twórczości otrzymał Literacką Nagrodę Nobla. Jest to również okazja do uczczenia 170 rocznicy jego urodzin, a także 120 rocznicy książkowego wydania "Quo vadis".

Posługując się słowami Henryka Sienkiewicza: "Gdy się ktoś zaczyta, zawsze albo się czegoś nauczy, albo zapomni o tym, co mu dolega, albo zaśnie – w każdym razie wygra", zapraszamy do obejrzenia przygotowanej przez Archiwum Państwowe w Przemyślu wystawy.

Wystawa dostępna będzie od poniedziałku do piątku, w godzinach 8:00-16:00, w siedzibie Archiwum (parter, przy recepcji).

Zapraszamy Państwa do wzięcia udziału w konferencji popularno-naukowej poświęconej 90. Rocznicy Przewrotu Majowego pt „Przewrót majowy 1926-2016”. Odbędzie się ona w dniu 12 maja 2016 r. o godzinie 10:00, w siedzibie Archiwum Państwowego w Przemyślu (ul. Lelewela 4, sala wystawowa nr 120, I piętro). Konferencję dodatkowo wzbogaci wystawa materiałów archiwalnych i zbiorów bibliotecznych, z zasobu APP, dotyczących omawianej problematyki.

Archiwum Państwowe w Przemyślu zaprasza na zebranie naukowe w dniu 28 kwietnia (czwartek) o godz. 9.00 , na którym prof. dr hab. Tadeusz M. Trajdos wygłosi referat „Kapituła katedry przemyskiej za panowania Władysława II Jagiełły”. Spotkanie odbędzie się w sali konferencyjnej Archiwum, ul. Lelewela 4.